Scroll untuk baca artikel
Example 325x300
Example floating
Example floating
Example 728x250
Sporcu Biyografileri

Auguste Comte kimdir

1337
×

Auguste Comte kimdir

Share this article
Example 468x60

Auguste Comte kimdir, Fransız sosyolog, matematikçi ve filozof Auguste Comte, sosyolojinin babası olarak tanımlanmaktadır. Evrim Teorisi’nin kabul edilmesinde kıymetli rolü olan paradigmanın en değerli ögelerinden biri pozitivizmdir. Auguste Comte pozitivizmin kurucusu ve en ünlü temsilcisidir. Pozitivizm gerek 19. yüzyılın gerekse 20. yüzyılın en tesirli felsefi sistemlerinden birisi olmuştur.

Auguste Comte, 19 Ocak 1798 tarihinde Fransa‘nın Montpellier kentinde ailesinin üç çocuğundan biri olarak doğmuştur. Tam ismi Isidore Marie Auguste François Xavier Comte’dır. Babası vergi dairesinde memur, annesi ise konut hanımıydı. Auguste Comte, fiziki açıdan sağlıksızdı. Çelimsiz vücudu, miyopluğu, mide hastalığı hayatı boyunca sorun oldu. Anne babasının tuttuğu yaşlı bir öğretmenden Latince dersi aldıktan sonra, 9 yaşında ortaokula başladı. Yatılı hayatı ona sıkıntı geldi. Lakin zihinsel gelişimi yaşının ilerisinde olduğundan, derslerinde çok başarılı oldu.

Example 300x600

14 yaşında Katolik Kilise’sinden ayrıldı. 15 yaşında Paris Politeknik Okulu imtihanına girdi. Çok başarılı olmasına rağmen yaşının küçüklüğü nedeniyle okula kabul edilmedi. Lise son sınıfta hastalanan matematik öğretmeninin yerine ders verecek kadar hususa hakimdi. Ekim 1814 de Paris Politeknik okuluna girdi. Okulun vakte bağlı sıkı disiplini, baş eğmez tutumlu Auguste Comte’a nazaran değildi. Burada 2 yıl kaldı.

Napolyon Bonapart Elbe adasına kaçtığında, ondan nefret ettiği halde, Paris’in yabancı işgalinden kurtarılması hedefiyle savaşa giden öğrencilere katıldı. Geceleri okuldan kaçıp, Paris sokaklarında dolaşması, okul idaresine yönelik birtakım davranışları nedeniyle, polis gözetiminde Montpollier’e gönderildi. Okulu da Cumhuriyetçi eğilimlileri nedeniyle, idare tarafından kapatıldı.

Auguste Comte, adeta toplumun aynası olan Paris‘ten uzak kalamadı. 18 yaşında Paris‘e döndü. Bu yeni devrinde, bilhassa İdeoloji ve Tarih kitapları okudu. 18. yy. Fransız düşünürlerinden, Montesquieu, Marquis de Condorcet, Turgot‘nun görüşlerinden etkilendi. Etkilendiği düşünürler ortasında, David Hume ve Immanuel Kant da bulunuyordu. İçinde yaşadığı toplumsal şartlar ve anılan düşünürlerin görüşlerinden de yararlanarak kendi özgün sentezini oluşturdu. Tanıştığı şahıslar ortasında, daha sonra bozuşacağı, sosyalizmin kurucularından Saint Simon da vardı. Toplumsal bahislerin yanı sıra, matematik, astronomi, fizik, kimya, biyoloji çalışmalarını da sürdürdü.

1821 yılında tanıştığı bir terzi olan Caroline Massin ile19 Şubat 1825 tarihinde evlendi. Birkaç ayrılıktan sonra 1842 yılında boşandı. Doğduğu yerde eski dostları tarafından yeterli karşılanmadı. Paris‘e dönerek özel bir kümeye ders verme teşebbüsü, ruh sıhhati problemleri yüzünden yarıda kaldı. 1827 yılı başlarında “Sen” ırmağına atlayarak intihar teşebbüsünde bulundu. Tam olarak sıhhatine 1827 yazında kavuşabildi. 1829 yılında yarım kalan konferans dizisine tekrar başladı. Bu kere başarılı oldu. Bu konferanslarını 6 cilt olarak “Olgusal İdeoloji Dersleri” başlığı ile yayınladı.

Evli olduğu periyotta hazırladığı temel yapıtı, yedi ciltlik Cours de philosophie positive’i 1842’de tamamladı. Sonra, Paris’te bugünkü Comte Müzesi binasında Astronomi dersleri vermeye başladı.

1830-48 yılları ortasında her yıl programlı olarak emekçilere dersler verdi. (Temel astronomi kursu) Politeknik Okul’da matematik öğretmeye başladı. Lakin İdeoloji Dersleri sırasında bir görevliye sataştığı için okuldan uzaklaştırıldı.

1838’de kitabı The Edinburg Review’da incelendi. John Stuart Mill’in gayretiyle üç İngiliz’den para yardımı aldı. 1844-1845 yılında öğrencilerinden birinin kız kardeşi Clotilde de Vaux ile başlayan ve platonik seviyede kalan ilgi, Auguste Comte için memnunluk ve acı dolu günler getirdi. Sevdiği kızın 1846’da veremden ölmesinden sonraki acılı periyodunu geride bırakıp yeni bir güçle çalışmaya başladı. Sekiz yılını alan, “Olgusal Siyasal Sistem” 1851-1854 isimli yapıt, sosyolojinin tarifini da içeriyordu. Yazıları geniş bir kitleyi etkilemeye başlamıştı. Dünyanın her yanındaki olgucu kümelerle yazışıyordu.

Auguste Comte, “Sosyoloji neden başka bilim kolları üzere bir kol olmasın” tezini savunarak sosyolojinin temelini o vakitlerde attı. Ayrıyeten ideolojide olumlu niyet üzerine de çalışıyordu. Daha sonraları fizik, gökbilim ve kimya ile de uğraştı.

Auguste Comte, yaşadığı çağda altı temel bilimden kelam etmiştir. Bunlar genel, kolay ve bağımsız olanlardan özel, karmaşık ve bağımlı olanlara hakikat sırasıyla şu biçimdedir: Matematik, astronomi, fizik, kimya, fizyoloji ve sosyoloji (sosyal fizik). Sosyolojiyi bunların üstünde görmüştür. Tüm bu fikirlerinin oluşmasında 7 sene sekreterliğini yaptığı Saint Simon‘ın tesiri büyüktür.

Auguste Comte, Fransız Devriminden çabucak sonra doğduğu için -Sosyoloji alanındaki- çalışmaları Fransız İhtilaline ve Aydınlanma Fikrine bir reaksiyon niteliğindedir. Sosyolojiyi Toplumsal Statik ve Toplumsal Dinamik olmak üzere ikiye ayırır. Toplumsal Statik; her toplumdaki izafî istikrarlı ilgiler ile toplumsal yapı üzerinde odaklanır. Toplumsal Dinamik ise, insanlığın bir kademeden başkasına geçmesini, yani toplumdaki değişimi tabir eder. Auguste Comte evrimcidir. Tarihi bir ilerleme süreci olarak görür yani optimisttir. Auguste Comte’un üç hal kanununa yani evrim kuramına nazaran toplumlar üç basamaktan geçer;
a)Teolojik aşama
b)Metafizik aşama
c)Pozivitist aşama

Mayıs 1857’de, eski bir arkadaşının cenaze merasiminde yakalandığı soğuk algınlığından kurtulamadı, eylül ayında öldü. Kendi isteği olarak mezar taşına şunlar yazıldı: “İlke olarak aşk, temel olarak sistem, hedef olarak ilerleme.”

Auguste Comte, 5 Eylül 1857 tarihinde Paris, Fransa‘da 59 yaşında ölmüştür.

Teolojik (Tanrıbilimsel) Evre Nedir? <br>
Tanrıbilimsel periyotta insanoğlu bilmediği, bir türlü anlayamadığı olayları daima aşkın bir kaynakla açıklama yoluna gitmiştir. Yeniden bu periyotta insanoğlu usundan çok imgeleminin sesini dinlemiş; ussal yolla temellendirilmiş açıklamalar yapmak yerine eğretilemeler ile benzetilere dayalı söylensel anlatı imkanlarına başvurmuştur.

Metafizik Evre Nedir?
Metafizik devirde gerek söylenbilgisinin ilahlarının varlığına gerekse de onların özel yetilerine ve güçlerine duyulan inancın çökmesiyle birlikte değişik metafizik araştırma izlenceleriyle insan zihni saltığı kavramaya çalışmıştır. Bu devir boyunca bir yığın metafizik uslamlama, metafizik kavram ve metafizik sorun ortaya atılmış fakat ortaya konan meseleler çözülemediği üzere ulaşılan bilgi manasında da tek bir adım olsun ileriye gidilememiştir.

Pozitivist (Olgucu) Evre Nedir?
Zorunlu saltığı amaçlayan metafizik araştırma mantığı yerini bütünüyle, hem de bir daha geri dönülemeyecek bir biçimde olumsalı, rölâtif olanı anlamaya yönelik olgucu bir bilimsel araştırma çerçevesine bırakmıştır. Usun bütünüyle imgelemin üstesinden geldiğinin varsayıldığı bu son devirde insanoğlu artık deneye açık olgularla, bu olgular ortasındaki bağlarla, bu olguların altında yattığı düşünülen yapı, tertip ve maddelerle ilgilenmektedir.

Sözleri:
İlk iki devir geride kalmıştır; olumlu bilimin ve niyetin hâkim olduğu periyoda girdik.
Pozitivizm niçinlerle uğraşmaz, ancak nasılları yeterli bilir.
Sevgi prensibimiz, tertip temelimiz, ilerleme hedefimizdir.
Doğulu başkanlar, milletlerinin başından ayrılmayarak her hükümetin temeli olan şu iki kanunu hakkıyla yapıyorlar: uygun yola götürmek ve kötülüklerden korumak. Bu asil hareket Ruslardan fazla bilhassa Türklerde göze çarpıyor.

Kitapları :
1822 – “Plan de traveaux scientifiques nécessaires pour réorganiser la société”
1830 – 1842 – Cours de Philosophie Pozitive (Pozitif İdeoloji Dersleri)
1851 – 1854 – Systeme de Politique Positiv (Pozitif Siyaset Dizgesi)
1852 – Catechisme Positiviste (Olguculuğun İlmihali)
1855 – Appel au Conservateurs (Tutuculara Çağrı).

Example 300250
Example 120x600

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Sporcu Biyografileri

Rudolf Diesel kimdir, Dizel motorun mucidi. Rudolf Diesel, 18 Mart 1858 tarihinde Bir Alman ailenin çocuğu olarak Paris, Fransa‘da doğmuştur. Tam ismi Rudolf Christian Karl Diesel’dır. Gençlik yılları İngiltere‘de geçti. Ausburg ve Münih‘te tahsil gördü. 1870 yılında Fransa – Prusya savaşı başlayınca 12 yaşında iken İngiltere‘ye göç etmek zorunda kaldı. Savaşın bitiminden çabucak sonra teyzesi …

Sporcu Biyografileri

Emin Onat kimdir, Anıtkabir‘in Orhan Arda‘la birlikte mimarıdır. Emin Onat, 20 Aralık 1908 tarihinde İstanbul‘da doğdu. Tam ismi Halid Emin Onat’dır. Beyazıt Numune Mektebi ve Vefa Sultanisi’nden sonra 1926’da (sonradan Yüksek Mühendis Mektebi olan) Mühendis Mektebi’ne girdi. Üstün başarısı nedeniyle 1928 yılında üçüncü sınıftayken bu okula öğretim üyesi olmak üzere seçilen üç öğrenciden biriydi. Öbür …

Sporcu Biyografileri

Aydın Ünal kimdir, Aydın Ünal, 22 Ocak 1970 tarihinde Ankara‘nın Keçiören ilçesinde doğmuştur. Babası Hüseyin Ünal, annesi Zekiye Ünal’dır. Babası marangozdu. Aslen Ankara’nın Güdül ilçesindendirler. Ortaokul ve liseyi Ankara Merkez İmam Hatip okulunda okudu ve oradan mezun oldu. ODTÜ Kimya kısmını kazandı lakin kaydını yaptırdığı Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi İngiliz lisanı öğretmenliğinden mezun oldu. Üniversite …

Sporcu Biyografileri

Beau Bridges kimdir, Yıldız Geçidi SG-1 televizyon dizisindeki rolü ile tanınır. Beau Bridges, 9 Aralık 1941 Los Angeles, Kaliforniya, ABD‘de oyuncu Lloyd Bridges ve Dorothy (Simpson) Bridges’ın oğlu olarak doğmuştur. Tam ismi Lloyd Vernet Bridges III’dür. Jeff Bridges (d.1949) isminde sinema oyuncusu kardeşi vardır. Lucinda isminde bir kız kardeşi vardır. Los Angeles’ta California Üniversitesinde bir …

Sporcu Biyografileri

Serpil Timuray kimdir, Ocak 2014’ten bu yana Vodafone Kümesi Dünya İcra Kurulu’nda yer alan Serpil Timuray 1 Ekim 2018 tarihi prestijiyle Vodafone Kümesi Avrupa Bölge CEO‘su olarak misyon yapacak. Serpil Timuray, 1970 yılında İstanbul‘da doğmuştur. Lise eğitimini Üsküdar Amerikan Lisesi ve Amerika‘da North Carolina Asheville High School’da tamamladı. Boğaziçi Üniversitesi İşletme Fakültesinde okuyup mezun oldu. …

Sporcu Biyografileri

Ayşe Özgün kimdir, Ayşe Özgün, 1951 yılında Adana‘da doğmuştur. Bir ağabeyi vardır. İlkokul 4. sınıftan sonra deniz subayı olan babasının ateşe olarak tayini çıktığı için gittikleri Amerika‘da Washington, DC‘de yaşadı ve ilkokulu orada bitirdi. Ortaokulu ve liseyi İstanbul Arnavutköy’de Amerikan kız kolejinde okudu. İstanbul Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu’na devam etti, mezun olmadan eğitimini yarım …