Augustus kimdir, Augustus, Roma İmparatorluğu‘nun birinci İmparatoru, MÖ 23 Eylül 63 tarihinde İtalya Roma’da doğdu, MS 19 Ağustos 14 tarihinde Nola, İtalya’da öldü.
Augustus, Milattan evvel 23 Eylül 63 tarihinde Roma‘da doğmuştur. Tam ismi Gaius Octavius Thurinus’dur. Babası ile tıpkı ismi taşıyan Gaius Octavius Thurinus’un annesinin ismi ise Atia idi. Jül Sezar dayısı idi. Çocukluğu Roma yakınlarındaki Velletri’de yaşayan dedesinin yanında geçti. Babası MÖ 59 yılında, Octavianus şimdi dört yaşındayken öldü. Annesi ve üvey babası Lucius Marcius Philippus’un tarafından büyütüldü.
Augustus (Gaius Octavius Thurinus) 17 yaşında iken MÖ 46 yılında Jül Sezar tarafından yaptırılan Venüs Genetrix Tapınağı için düzenlenen Yunan oyunlarında görevlendirildi.
M.Ö. 45 yılında Jül Sezar onu mirasçısı ve manevi oğlu olarak tanımladı. Bu durumda Augustus, devrin konsülü Marcus Antonius‘a rakip oldu.
Augustus, sonraki sene M.Ö. 44 yılında Doğu Seferi için İliria’da hazırlık yapan Jül Sezar‘ın ordusuna katıldı. Jül Sezar 15 Mart M.Ö. 44 tarihinde senatoda öldürülünce Roma‘ya geldi. Manevi babası Jül Sezar‘ın ismi olan “Gaius Julius Caesar Octavianus” ismini aldı.
Jül Sezar‘ın M.Ö. 15 Mart 44 tarihinde öldürülmesinden sonra imparatorlukta; Marcus Antonius ve Augustus her ikisi de hak tez etti. Jül Sezar‘ın eşyalarını ve evraklarını üzerine alan Marcus Antonius ile ortası gerildi. Augustus, Jül Sezar‘a hizmet eden eski askerlerini etrafında toplamaya başladı.
MÖ. Eylül 44 ayında, ünlü hatip Marcus Tullius Cicero, Antonius’u senatonun karşısındaki en büyük tehdit olarak gösteren bir dizi konuşmayla Antonius’a karşı akına geçti. Roma‘daki atmosferin aleyhine dönmesi ve konsüllük vazifesi yakında sona erecek olması nedeniyle, Antonius Senato’dan Sezar’ın suikastçilerinden birisi olan Decimus Junius Brutus Albinus tarafından idaresi kendisine devredilen Cisalpina Galya eyaletinin denetiminin kendisine verilmesini içeren bir kanun geçirmeyi denedi. Bu ortada Octavian, İtalya‘da Sezar’ın eski askerlerinden oluşan özel bir ordu oluşturdu ve 28 Kasım’da Antonius’un iki lejyonunu ikna edici bir para teklifiyle kendi tarafına çekti. Octavianus’un büyük ve tesirli gücü karşısında Antonius, Roma’da kalmasının kendisi için tehlikeli olacağını anlayarak 1 Ocak’ta kendisine devredilen Cisalpine Galya’ya kaçtı ve senatoya rahat bir nefes aldırmış oldu.
Augustus, yandaşlarının da dayanak vermesi sonucunda MÖ. 1 Ocak 43 tarihinde Senato’da yer aldı. MÖ 43 yılı Nisan’ında Marcus Antonius‘un güçleri Forum Gallorum ve Mutina savaşlarında yenildi ve Antonius Galya Transalpine’ye geri çekilmek zorunda kaldı.
Augustus, Marcus Antonius ve Marcus Aemilius Lepidus; üçü Mutina (bugünkü Modena) yakınlarında bir ırmaktaki adada bir ortaya geldi ve MÖ Kasım 43’te İkinci Triumvirate’yi (Üçlü İttifak) oluşturdular.
Augustus ve Antonius, M.Ö. 42 yılında Makedonya’da Jül Sezar‘ın katilleri olan Brütüs ve Cassius‘a karşı Philippi Savaşı’nı kazandılar.
M.Ö. 40 yılında, büyük Roma İmparatorluğu’nun yönetimi üç Triumvir ortasında paylaşıldı: İliria’yı doğusu Marcus Antonius’un, batısı Augustus, Afrika bölgesi ise Lepidus tarafından yönetildi. Marcus Antonius‘un Parthlarla yaptığı savaştaki başarısızlığı, Kleopatra ile yaşama usulü Romalılar tarafından uygun karşılanmadı.
Augustus, idaresinden ise bölgede yaşayan herkes şad kalmıştı. Augustus M.Ö. 31 yılında ortasının tekrar bozulduğu Marcus Antonius ile Atina‘nın kıyı kenti Actium’da deniz ve kara savaşları yaptı ve bu savaşları kazandı. Mısır‘da yapılan savaşı da kazanınca Marcus Antonius öldürüldü, Kleopatra intihar etti.
Augustus, tek hakimi olduğu Roma‘da yaşanan toplumsal düzensizlik ve iç savaşı sona erdirdi. Genel barışı sağladı. Augustus’un Roma lejyonlarının çoğunluğu üzerinde sahip olduğu hâkimiyet, Senato’ya karşı silahlı bir tehdit oluşturmasını sağlamış, senato kararlarına baskı yapabilmesinin önünü açmıştır. Senato muhalefetini silah yoluyla devre dışı bırakabilecek durumda olması karşısında, Senato Augustus’un mutlak liderliğine karşı ses çıkaramaz hale gelmiştir.
Yönetimi tekrar düzenleyerek; M.Ö. 28 yılında senatoda bulunan senatör sayısını 1000’den 800’e düşürdü (bu sayı M.Ö. 18’de 600’e indi); Vatandaşların borçlarını sildi; Roma topraklarında bulunan tüm tapınakların onarımlarıyla ilgilendi; tüm yetkilerini Senato’ya bıraktı. Senato da ona kutsal bir manası olan Augustus unvanını verdi. Yönetime sonsuz yetkiler tanıdı (M.Ö. 27). Böylelikle, Roma’da bir imparatorluk devri olarak isimlendirilen Principatus periyodu başlamış oldu.
Principatus Dönemi’nde Augustus, eyalet idarelerine ıslahatlar getirdi: Halihazırda asker bulunduran tüm eyaletler imparatora bağlandı. Askeri sıkıntıları olmayan eyaletler ise Senato’da kaldı. Valilere aylık maaşlar verip ellerinden tüm mali yetkileri aldı. Yolsuzlukların önüne geçti. Halkı vergi toplayıcıların baskısından kurtardı.
M.Ö. 12 yılında Lepidus’un ömrünü yitirmesi sonucunda, Pontifex Maximus (Başrahip) unvanını da elde etti. Böylelikle mülkiyet, din ve mali hususlarında tek yetkili oldu.
İmparatorluğun tüm bölgelerinde kamu çalışmalarına ehemmiyet verdi; Ordunun bir kısmını terhis etti. Onun devri içerisinde Mısır (M.Ö. 30), Küçük Asya (Anadolu), Galatya (M.Ö. 25) ve İdea (M.Ö. 6) Roma eyaletlerinden oldu.
Augustus’un saltanatı, görece bir barış devri olan ve Pax Augusta ya da Augustus Barışı olarak isimlendirilecek devrin başlangıcı olmuştur. Sonlarda daima devam eden savaşlar ve taht hengamesinden çıkan ve Dört İmparator Yılı olarak bilinen iç savaş dışında, Akdeniz dünyası iki yüzyıldan uzun bir müddet barış içerisinde yaşamıştır. Augustus, Roma İmparatorluğu’nun sonlarını genişletmiş, sonları “bağımlı tampon devletler” yardımıyla güvenlik altına almış ve Partlarla diplomasi yoluyla barışı sağlamıştır.
Sorunları barışçıl yollarla halletti. Aile bağlarını güçlendirmek ismine yasalar yaptı. Şairleri ve muharrirleri koruma etti.
Augustus‘un kanısına nazaran, uzun süren savaşlar Roma‘daki dini inançların çökmesi ve yozlaşma yüzünden olmuştu. Bu bağlamda Roma Pagan Dini yine güçlendirildi. Klasik Pagan Tanrıları’nın varlığı insanlara hatırlatıldı ve tapınaklar inşa edildi. Bu mimari atılım tıpkı vakitte şenlikler ve dini bayramlar ile desteklendi.
Bu teşebbüslerden biri de Augustus’un sağ kolu Agrippa‘nın Pantheon Tapınağı‘nı inşa etmesidir. Yıkılan tapınak daha sonra yeniden Pax Romana devri imparatoru Hadrianus tarafından M.S. 125 yılında tekrar inşa edildi.
Roma’daki Antik Çağ Yapıtı Pantheon Tapınağı
Roma vergilendirme sistemi düzeltti, Augustus‘un finansal ıslahatları, Roma İmparatorluğu‘nun inşasında büyük rol oynadı. İmparator Augustus, finans sistemini büsbütün yine ele alarak, devlete kalıcı gelir sağlayacak iki kıymetli vergiyi devreye soktu.
Bunlardan biri “Tributum Capitis” ismiyle her Roma vatandaşının ödemesi gereken varlık vergisiydi. Ayrıyeten toprak sahibi olup da, bu yolla gelir elde edenlerden “Tributum Soli” ismiyle bir toprak gelir vergisi alınıyordu.
Resmi bir kurye sistemi ile birlikte yeni yollar yapıldı, “Her yol Roma’ya çıkar” lafının hakkını verecek yollar inşa edildi. Bu sayede mal alışverişi kolaylaştı ve ticaret hacmi arttı. Augustus devrinin en değerli inşaatlarından Augustus Forumu inşa edildi. Bunun yanında Apollo ve Caesar tapınakları yapıldı.
Roma’nın siyasi durumuna nazaran Savaş Rabbi Mars ve Barış Yaradanı Pax ismine da tapınaklar inşa edildi. Augustus’un kazandığı zaferleri onurlandırmak için Zafer Takları ve halk için Roma Hamamları yapıldı.
Sabit bir ordu (ve küçük bir donanma) oluşturulmuş, Praetorian muhafızlığı kurulmuş ve resmi bir polis gücü ve Roma yangınlarıyla çaba etmek için bir itfaiye gücü tesis edilmiştir. Roma kenti onun devrinde tekrar inşa edilmiştir. İtalya, 11 eyalete bölündü ve başlarına da Prefect (Vali) seviyesinde yöneticiler atandı. Roma‘nın daha düzgün yönetilmesi için, kent 14 ilçeye bölündü. Roma bölgesindeki Prefect‘in birçok sorumluluğu vardı. Tüm ticaret loncaları ve şirketlerin denetimi, kentin gereksinimi olan erzakın temin edilmesi, lağımların ve su sisteminin sağlıklı kalması ve binaların bakımı üzere pek çok şey ona bağlıydı. Valinin bu karmaşık işleri yürütmesi için Cohortes Urbanae ve Vigiles Urbani isimli iki alt makam ona bağlanmıştı. Ayrıyeten Roma’nın hayat kaynağı Tiber Nehri‘nin ıslahı da onların misyonuydu.
Tarihçi muharrir Titus Livius Roma tarihinin onun devrine kadarki kısmını yazdı: Ab Urbe Condita (Şehrin Kuruluşundan İtibaren).
Şair Vergilius Maro Roma’nın kuruluşu hakkında ulusal bir destan yazdı: Aeneis. Roma Edebiyatı en aydınlık devrini onun vaktinde yaşadı.
Augustus’un oğlu olmadı. İkinci eşinden olma kızı ile üçüncü eşinin oğlu olan Tiberius‘u evlendirdi.
Ölümünün evvelinde, Res Gestae diye Augusti isminde bir yapıtta yaptığı çalışmaları anlattı. Bu yapıtı Vesta Tapınağının rahibesine teslim etti. Vefatının akabinde bu eser Senato’da Tiberius tarafından okundu. Vasiyet ettiği biçimde iki sütun üzerine yazılmış bir biçimde ismini taşıyan tapınağın önüne dikildi. Kopyalar öteki eyaletlere yollandı.
Ankara’da bulunan Hacıbayram Camii’nin yanındaki Augustus Tapınağı’nın duvarlarında Latince ve Eski Yunanca olarak tam metni bulunmaktadır. Bunun yanı sıra Antiokheia’da (Yalvaç) Latince ve Apollonia’da (Uluborlu) antik Yunanca yazılmış kısımları bulunmuştur.
İmparator Augustus, 40 yılı aşkın bir müddet Roma İmparatoru olarak kaldıktan sonra, Milattan sonra 19 Ağustos 14 tarihinde İtalya‘da Napoli yakınlarında Nola kentinde 77 yaşında ölmüştür. Yerine üvey oğlu Tiberius geçmiştir.
14 yılında mevti üzerine, Augustus senato tarafından Romalıların ibadet etmeleri gereken bir ilah ilan edilmiştir. İsimleri olan Augustus ve Caesar, sonradan gelen tüm imparatorlar tarafından kullanılmış ve Sextilis ayının ismi onun anısına Augustus olarak değiştirilmiştir.
Eşleri :
1.eşi: Clodia Pulchra (e. MÖ 42–MÖ 40)
2.eşi: Scribonia (e. MÖ 40–MÖ 38),
3.eşi: Livia Drusilla (e. MÖ 38–MS 14).
